Thúc đẩy chuyển đổi số hướng tới nền kinh tế số

 

Tham dự Diễn đàn có đại diện các bộ, ban, ngành từ Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Thông tin và Truyền thông, các nhà hoạch định chính sách, tổ chức quốc tế, đại diện các hiệp hội doanh nghiệp nước ngoài tại Việt Nam như Hiệp Hội Doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam (EuroCham), Hiệp Hội Doanh nghiệp Thụy Điển tại Việt Nam (Business Sweden), cùng các doanh nghiệp công nghệ tiên phong trong nước và quốc tế.

Diễn đàn là cơ hội để các cơ quan quản lý nhà nước, các chuyên gia và cộng đồng doanh nghiệp cùng thảo luận, đưa ra những đánh giá, phân tích và đề xuất những chính sách, giải pháp để thúc đẩy quá trình chuyển đổi số hướng tới mục tiêu tăng trưởng xanh tại Việt Nam hiện nay.

Thứ trưởng Trần Quốc Phương phát biểu. Ảnh: MPI

Theo Thứ trưởng Trần Quốc Phương, sau nhiều thập niên tăng trưởng nhanh, Việt Nam đã và đang phải đối mặt với những thách thức lớn, ảnh hưởng đến sự phát triển kinh tế như đại dịch Covid-19, suy thoái kinh tế toàn cầu làm suy giảm tăng trưởng kinh tế; mô hình kinh tế dựa trên lao động giá rẻ và tài nguyên thiên nhiên đang mất dần lợi thế cạnh tranh; nguy cơ bị mắc kẹt trong bẫy thu nhập trung bình và già hóa dân số. Những thách thức này đòi hỏi Việt Nam phải tìm kiếm những mô hình, động lực tăng trưởng mới cho nền kinh tế. Trong bối cảnh đó, Việt Nam đã chủ động tiếp cận cơ hội từ cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, từ sự phát triển nhanh chóng của các công nghệ số.

Thủ tướng Chính phủ đã ban hành một số văn bản quan trọng như Quyết định số 749/QĐ-TTg ngày 03/6/2020 về Chương trình chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030; Quyết định số 2289/QĐ-TTg ngày 31/12/2020 ban hành Chiến lược quốc gia về Cách mạng công nghiệp lần thứ tư đến năm 2030 và Quyết định số 942/QĐ-TTg ngày 15/6/2022 phê duyệt Chiến lược phát triển Chính phủ điện tử hướng tới Chính phủ số giai đoạn 2021-2025, định hướng đến 2030… Điều này cho thấy sự quyết tâm của Chính phủ trong việc chuyển đổi sang nền kinh tế số. Đây là yêu cầu tất yếu khách quan, khi cả thế giới đang chứng kiến những chuyển biến nhanh chóng của nền kinh tế số.

Thứ trưởng Trần Quốc Phương cho biết, trong quá trình xây dựng các chiến lược, Quy hoạch kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, Bộ Kế hoạch và Đầu tư luôn phối hợp với các bộ, ngành, địa phương lồng ghép các nhiệm vụ, giải pháp ứng dụng thành tựu của cuộc Cách mạng khoa học công nghệ lần thứ tư, chuyển đổi số vào các quan điểm, mục tiêu, giải pháp nhằm thúc đẩy đổi mới mô hình tăng trưởng.

Thực hiện chức năng quản lý doanh nghiệp, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cũng đã chủ động ban hành và triển khai Chương trình hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi số giai đoạn 2021-2025 với mong muốn thúc đẩy các doanh nghiệp Việt Nam chuyển đổi, thích ứng với bối cảnh mới của nền kinh tế số. Các hoạt động của Chương trình hướng tới chuyển đổi nhận thức, tầm nhìn, chiến lược của doanh nghiệp; Hỗ trợ số hóa các hoạt động kinh doanh; Hỗ trợ số hóa quy trình quản trị, quy trình công nghệ, sản xuất và hỗ trợ chuyển đổi số toàn diện để tạo ra sản phẩm, dịch vụ, mô hình mới cho doanh nghiệp. Các hoạt động của Chương trình đã cung cấp nhiều kiến thức và kinh nghiệm, các công cụ nền tảng, giúp các doanh nghiệp xác định hướng đi đúng, tiết kiệm thời gian, chi phí và công sức khi triển khai chuyển đổi số, nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp.

Bên cạnh chủ trương về thúc đẩy chuyển đổi số hướng tới nền kinh tế số, việc cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, nhằm đạt được thịnh vượng về kinh tế, bền vững về môi trường và công bằng về xã hội là định hướng xuyên suốt mà Việt Nam theo đuổi mục tiêu phát triển bền vững. Đối với các doanh nghiệp, khi Việt Nam ngày càng hội nhập sâu vào nền kinh tế thế giới, thì các doanh nghiệp sẽ phải tăng cường tuân thủ các cam kết về phát triển bền vững, tăng trưởng xanh mà Việt Nam đã ký kết, như Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA)... Đây là sức ép và cũng là thách thức lớn cho các doanh nghiệp Việt Nam để được thị trường chấp nhận.

Ngày 01/10/2021, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 1658/QĐ-TTg phê duyệt Chiến lược Quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2050, trong đó nêu rõ quan điểm “tăng trưởng xanh định hướng đầu tư vào công nghệ tiên tiến, chuyển đổi số, kết cấu hạ tầng thông minh và bền vững; tạo động lực để đầu tư tư nhân đóng vai trò ngày càng quan trọng trong nền kinh tế xanh”.

Yêu cầu về chuyển đổi số và chuyển đổi mô hình sang tăng trưởng xanh là một thách thức rất lớn cho Việt Nam và các doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp nhỏ và vừa trong thời gian tới. Trên thế giới, các chuyên gia đang đánh giá chuyển đổi số như là chất xúc tác, là giải pháp cho nhiều doanh nghiệp chuyển đổi, thích ứng theo các mô hình xanh, bền vững. Gần đây, khái niệm “Chuyển đổi kép” tức là chuyển đổi số để chuyển đổi xanh đã được Liên minh châu Âu đề cập và là một xu hướng quan trọng trong tương lai.

Ông Lê Trọng Minh phát biểu. Ảnh: MPI

Phát biểu tại Diễn đàn, ông Lê Trọng Minh Tổng Biên tập Báo Đầu tư, Bộ Kế hoạch và Đầu tư nhấn mạnh, chuyển đổi số được coi là chìa khóa quan trọng. Nếu cộng đồng doanh nghiệp là nhân tố trọng tâm trong việc thực hiện chiến lược tăng trưởng xanh của Việt Nam thì chuyển đổi số là một động lực giúp doanh nghiệp tận dụng tối đa các công nghệ số hiện đại để đẩy nhanh các hoạt động sản xuất, kinh doanh, nâng cao năng suất lao động và cải thiện chất lượng sản phẩm, dịch vụ, mở ra nhiều cơ hội kinh doanh mới và thị trường tiêu thụ, trong khi vẫn có thể tăng cường khả năng giám sát và quản lý môi trường, giảm thiểu được sự tiêu hao năng lượng, tiết kiệm tài nguyên thiên nhiên.

Mặc dù đã có rất nhiều nỗ lực và đạt được những bước tiến quan trọng, Việt Nam vẫn cần giải quyết nhiều thách thức để đảm bảo sự thành công của quá trình chuyển đổi số cũng như lợi ích của quá trình này trở nên bao trùm. Cộng đồng doanh nghiệp cũng trông đợi sự hỗ trợ từ Chính phủ thông qua việc ban hành các chính sách thuận lợi, cung cấp các gói hỗ trợ tài chính và đào tạo nguồn nhân lực kỹ thuật để đáp ứng nhu cầu của quá trình chuyển đổi.

Toàn cảnh Diễn đàn. Ảnh: MPI

Diễn đàn là kênh đối thoại trực tiếp giữa các cơ quan nhà nước và cộng đồng doanh nghiệp về tầm quan trọng của hợp tác công - tư trong hành trình số và xanh tại Việt Nam. Tại Diễn đàn các chuyên gia trong và ngoài nước đã đưa ra các góc nhìn về những vấn đề đặt ra trong tiến trình chuyển đổi số; Một số thành tựu về chuyển đổi số trong ba trụ cột của nền kinh tế phát triển bền vững: Sản xuất, Ngân hàng và Thương mại điện tử (E-commerce); Tầm quan trọng của 5G đối với tăng trưởng kinh tế và đổi mới sáng tạo; Những cơ chế, chính sách thúc đẩy tăng trưởng nhanh và phát triển bền vững; cũng như những bài học kinh nghiệm thực tế từ những doanh nghiệp tiên phong chuyển đổi số với mục tiêu tạo đòn bẩy cho chuyển đổi số tăng trưởng thông minh hơn và xanh hơn.

Qua đó, mang đến những thông tin bổ ích, góp phần giải quyết những vấn đề đặt ra, thúc đẩy hợp tác công nghệ cũng chính là thúc đẩy chuyển đổi số nhanh hơn, thông minh hơn và phát triển xanh hơn tại mỗi doanh nghiệp./.